به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «چهارفصل»؛ استان کهگیلویه و بویراحمد سرزمینی که تار و پود تاریخ در رگ‌هایش جاری است، امروز شاهد صحنه‌ای متناقض است؛ از یک سو زیبایی‌های چشم‌نواز طبیعت و اصالت فرهنگی که در بافته‌ها و دست‌سازه‌های هنرمندان تجلی یافته و از سوی دیگر حکایت تلخ فقر و محرومیت که سایه‌اش بر سر این میراث گران‌بها سنگینی می‌کند. صنایع دستی در این استان نه تنها یک هنر بلکه شریان حیاتی اقتصاد هزاران خانواده است که اکنون در معرض خشک‌سالی حمایتی قرار گرفته است.

اهمیت ناگفته؛ ریشه‌ها در خطر نابودی

صنایع دستی این منطقه، اعم از گلیم، جاجیم، بافته‌های قشقایی، و محصولات چوبی بومی، بیش از آنکه کالا باشند، سند هویت فرهنگی و بخشی جدایی‌ناپذیر از تاریخ شفاهی ایل و تبار این سرزمین هستند. هر تار و پود، داستانی از زندگی سخت، آداب و رسوم و زیبایی‌شناسی بومی را روایت می‌کند. این هنر پتانسیلی عظیم برای جذب گردشگر فرهنگی و ایجاد اشتغال پایدار دارد، اما متأسفانه این پتانسیل در لایه‌هایی از غفلت مدفون شده است.

سخن از بازار؛ بن‌بست فروش و یأس هنرمند

بزرگترین درد مشترک هنرمندان دست‌بافته‌های کهگیلویه و بویراحمدی، نبود بازارچه فروش متمرکز و ساماندهی‌شده است. آثار نفیس هنرمندان پس از ساعت‌ها تلاش و صرف هزینه‌های اولیه در پشت درهای بسته‌ای از جنس ندانم‌کاری و بی‌برنامگی محبوس می‌مانند؛ این هنرمندان چاره‌ای ندارند جز اینکه محصولات خود را با قیمتی بسیار پایین‌تر از ارزش واقعی به واسطه‌ها و دلالان در شهرهای بزرگتر بفروشند، یا آن را در کنج منازل خود انبار کنند.

این چرخه معیوب، نه تنها سودی برای هنرمند ندارد بلکه انگیزه تولید را نیز از بین می‌برد و موجب می‌شود نسل‌های جوان، این هنر اصیل را راهی برای امرار معاش ندانند و به سوی مهاجرت یا مشاغل کاذب روی آورند.

محرومیت مضاعف؛ رنج دوگانه فقر و فراموشی

استان کهگیلویه و بویراحمد همواره در ردیف استان‌های کمتر توسعه‌یافته کشور قرار گرفته است. صنایع دستی می‌توانستند یکی از موتورهای محرک توسعه منطقه‌ای باشند؛ اما ضعف زیرساخت‌ها، نبود آموزش‌های به‌روز بازاریابی و فروش بین‌المللی، و مهم‌تر از همه کم‌توجهی دستگاه‌های دولتی این پتانسیل را فلج کرده است.

در مناطقی که فقر اقتصادی بیداد می‌کند یک اثر دستی می‌تواند تأمین‌کننده بسیاری از نیازهای چند روز یک خانواده باشد. اما وقتی بازاری برای فروش وجود ندارد، فقر عمیق‌تر می‌شود و چرخه توسعه متوقف می‌ماند.

مطالبه از مسئولان؛ زمان عمل است، نه تکرار وعده‌ها

رسانه خبری چهارفصل به عنوان نماینده صدای این هنرمندان خاموش، از تمامی مسئولان استانی و ملی، به ویژه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و استاندار محترم استان، مطالبه‌ای شفاف و فوری داریم؛ اولین مطلبه تأمین بازارچه‌های دائمی است چرا که ضروری است حداقل در مرکز استان و شهرهای پرگردشگر، بازارهایچه‌های صنایع دستی با زیرساخت مناسب (حتی به صورت موقت در فصول پررونق) و با حمایت مستقیم میراث فرهنگی برای عرضه مستقیم کالا، ایجاد شود.

دومین مطالبه حمایت هدفمند و تسهیلات است چرا که پرداخت تسهیلات با بهره کم و منطبق با شرایط منطقه محروم، بدون بوروکراسی‌های پیچیده، برای تهیه مواد اولیه و تجهیز کارگاه‌ها می‌تواند بسیار کارساز باشد، گام بعدی برنامه‌ریزی برای فروش برون‌مرزی است وعده‌ای که همیشه از سوی مسئولان مطرح شده است؛ تدوین برنامه مدون برای معرفی محصولات فاخر این استان در بازارهای ملی و بین‌المللی بسیار کارگسار و سبب توسعه خواهد بود، همچنین نظارت بر قیمت‌گذاری و حذف واسطه‌ها که با ایجاد سازوکارهایی برای تضمین ارزش واقعی کار به دست هنرمند برسد.

صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد، نه یک تفریح هنری بلکه تاریخ و فرهنگ استان و یک ضرورت اقتصادی است. ادامه این روند به منزله پاره‌کردن یک فصل مهم از دفتر فرهنگی ایران زمین خواهد بود. مسئولان باید بدانند که تاریخ، عملکرد امروز آن‌ها را در حفظ این میراث زنده قضاوت خواهد کرد. دیگر جای آزمون و خطا نیست؛ اکنون زمان توسعه واقعی و حمایت از تولیدکنندگان رنج‌کشیده این دیار است.

انتهای خبر/