به گزارش پایگاه خبری چهارفصل، عصر امروز با حضور مدیرکل میراث فرهنگی استان، رئیس میراث فرهنگی شهرستان و معاون میراث فرهنگی کارگاه پایه ماشه(کاغذ فشرده) در شهر یاسوج افتتاح شد.

در حاشیه این افتتاحیه مدیر این کارگاه در گفت و گو با خبرنگار این پایگاه خبری افزود:  پاپیه ماشه اساساً واژه ای فرانسوی است در فرهنگ های لغات به معنی کاغذ فشرده شده آمده و معمولاً به اشیایی مقوایی که سطح آنها به وسیله مینیاتور تزئین و با لاک مخصوص پوشش یافته است اطلاق می شود.

سیده مرضیه مرتضوی پور اظهار کرد: سابقه این هنر که در گذشته نقاشی روغنی یا نقاشی لاکی نامیده می شد مانند دیگر هنرها و صنایع دستی ایران کاملاً مشخص نیست، لیکن در آثار موجود در موزه های داخلی و خارجی و همچنین مجموعه های خصوصی چنین استنباط می شود که تا بعد از دوره سلجوقیان کلیه کتاب های خطی ایرانی دارای جلد چرمی ساده و یا ضربی و فاقد هر گونه تزئینات اسلیمی بوده است، ولی اسناد معتبری در دست است که نشان می دهد این هنر از دوره صفویه در ایران رواج یافت و به موازات سایر انواع صنایع دستی شکل گرفته و تکامل پیدا کرده است.

وی تاکید کرد: قلمدان سازی در زمره تولیدات پاپیه ماشه ای قرار می گیرد که با هنر و فرهنگ ایران رابطه و پیوند دیرینه دارد چرا که گرانمایه ترین میراث های نقاشی و مینیاتور تذهیب و منبت کاری هنرمندی قدیمی ما بر جعبه های قلمدان نقش بسته است. از طرفی قلمدان در گذشته ای نه چندان دور مهم ترین وسیله کتابت بود.

مدیر این کارگاه هنری تاکید کرد: ساخت مقوای قلمدان به دو روش خمیری و کاغذی انجام می گیرد که ابتدا به شرح روش خمیری پرداخته می شود. برای تهیه خمیر کاغذ ابتدا کاغذهای باطله خرد شده را خیس می کنند تا کاملاً نرم شود و بعد آب آن را به وسیله پارچه ای می گیرند و در هاون سنگی با سریش می کوبند تا خمیری قهوه ای مایل به خاکستری به دست آید.

وی یادآور شد: سپس با کاغذ روغنی تمام سطح قالب را می پوشانند به طوری که منفذی باقی نماند. یک لایه کاغذ را به دور قالب پیچیده و بعد لایه ای از خمیر را به یک ضخامت روی تمام سطح قالب قرار می دهند و قبل از خشک شدن کامل آن را به وسیله سوهان می کوبند یا توسط استخوان یا شیئی صیقلی مهره می کشند تا کاملاً فشرده گردد.

مرتضوی پور گفت: پس از خشک شدن کامل به همان روش که گفته شد چند لایه دیگر خمیر بر آن می کشند تا به ضخامت دلخواه برسد. در آخر سطوح قلمدان را به وسیله سوهان و سمباده صاف می کنند، کاغذ مرغوبی را بر روی آن می چسبانند و با تیغ برش دهانه غلاف را می برند و قالب را از غلاف بیرون می کشند.

وی اظهار کرد: کاغذ روغنی سابق الذکر بیرون آمدن قالب را ممکن می سازد.در روش کاغذی ابتدا قاب قلمدان را با دو کاغذ روغنی می پوشانند سپس کاغذی را دور قالب می گیرند؛ کاغذهایی را که برای ساخت مقوای قلمدان در نظر گرفته اند در اندازه لازم می برند و به سریش آغشته می کنند و بر روی قلمدان می پیچند.

مدیر این کارگاه هنری یادآور شد: پس از چسباندن کاغذ سوم توسط سوهان چوب ساب به روی آن ضرباتی متوالی وارد می آورند تا الیاف کاغذها در هم فرورود و روی آن را به سریش آغشته می سازند و می گذارند تا خشک شود. قبل از آنکه کاملاً خشک شود آن را به وسیله شیئی صیقلی مهره می کشند و پس از خشک شدن کامل لایه های دیگر را به همان ترتیب می چسبانند که به ضخامت مورد نظر برسد.

وی ادامه داد: پاپیه ماشه از کشورهای اسیایی آغاز می شود و در اروپا از قرن 15 م در نقش برجسته ها و مجسمه های کوچک مذهبی به کار می آید.در قرن 17 م این شیوه در عروسک سازی به کار می رفته است. درایراندراواخرسده 11هبهخصوصدرهنرهایی چون قلمدان نگاری در قزوین و اصفهان رایج شد. بیشتر اشیا ای که به این روش ساخته می شوند شامل جلد کتب نفیس چون قرآن ، قاب آینه، انواع جعبه های آرایشی، جعبه جواهرات با شکلهای چهارگوش- شش گوش - دایره - بیضی و مهمتر از همه قلمدانهای کوچک و بزرگ می باشد. امروزه پاپیه ماشه کاربرد های گسترده تری پیدا کرده است و تقریبا می توان گفت یکی از مهمترین کاربردهای پاپیه ماشه حفظ محیط زیست است.

انتهای پیام/7044