به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «چهارفصل»؛ شهر یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد که باید تبلور نظم و قانونمداری در حوزه شهری باشد، این روزها با معضلی بغرنج دست و پنجه نرم می‌کند؛ تصرف سیستماتیک و بی‌قید و شرط پیاده‌روها توسط فعالان حوزه ساخت‌وساز، به ویژه املاکی‌ها و ساختمان‌سازان. این پدیده بیش از آنکه ناشی از ناآگاهی باشد، جلوه‌ای آشکار از بی‌توجهی به حقوق شهروندی و قانون‌گریزیِ سازمان‌یافته است که سیمای شهری را مخدوش کرده و سلامت و امنیت ساکنان آن را به طور جدی به خطر انداخته است.

پیاده‌روها فضاهای عمومی حیاتی که برای تردد امن و آسایش شهروندان طراحی و احداث شده‌اند؛ امروز به انبار مصالح، محل دپوی نخاله‌ها، و حتی کارگاه‌های موقت تبدیل شده‌اند و گویی اراده‌ای قاطع برای بازپس‌گیری این فضاهای سلب شده وجود ندارد.

وضعیت اسف‌بار پیاده‌روها و انواع تخلفات

پیاده‌روها بخشی جدایی‌ناپذیر از زیرساخت‌های شهری و نماد احترام به حقوق عابران هستند. اما در یاسوج این تعریف به کلی دگرگون شده است. آنچنان که در مشاهدات میدانی و گزارش‌های شهروندان مشخص است، پیاده‌روها به صورت گسترده به محلی برای نگهداری و انبار موقت مصالح ساختمانی تبدیل شده‌اند.
 

کیسه‌های سیمان که در نور شدید آفتاب فرسوده می‌شوند، توده‌های شن و گچ که باد آن‌ها را به اطراف پراکنده می‌کند، و پشته‌های آجر و بلوک که مسیر را به طور کامل مسدود می‌نمایند، منظره‌ای آشنا برای هر عابر پیاده در نقاط مختلف شهر است. این مصالح که غالباً بدون هیچ‌گونه نظم و در نهایت بی‌دقتی رها شده‌اند، نه تنها زیبایی بصری شهر را از بین می‌برند، بلکه نشان‌دهنده بی‌توجهی کامل به چارچوب‌های قانونی و اخلاقی در اجرای پروژه‌های ساختمانی است.
 

یکی دیگر از تخلفات رایج و خطرناک، نصب داربست‌های ناایمن و غیر استاندارد بر روی پیاده‌روها است. این داربست‌ها که گاه به صورت غیرحرفه‌ای و با اتکا به چند لوله و بست فلزی نصب می‌شوند، علاوه بر اینکه بخش عظیمی از پیاده‌رو را اشغال کرده و عبور و مرور را مختل می‌کنند، به طور بالقوه خطر سقوط را نیز به دنبال دارند.

در زمان وزش بادهای شدید و یا حتی در اثر لرزش‌های ساختمانی، احتمال سقوط این سازه‌ها و وارد آمدن آسیب جدی به عابران، به ویژه کودکان و سالمندان، به شدت افزایش می‌یابد. این وضعیت نگرانی‌های ایمنی را به اوج خود می‌رساند و جامعه را با پرسشی اساسی روبرو می‌سازد: تا چه زمانی باید شاهد این بی‌قانونی آشکار در بطن شهر باشیم؟
 

علاوه بر انباشت مصالح و نصب داربست‌های ناایمن، وجود حجم انبوهی از نخاله‌های ساختمانی رها شده در حاشیه و حتی در مرکز پیاده‌روها، معضل را دوچندان کرده است. این نخاله‌ها که غالباً شامل بقایای بتن، آجر شکسته، شیشه، و سایر مواد دور ریختنی است، عبور و مرور را عملاً غیرممکن می‌سازد.

پیاده‌روها، که قرار بود فضایی امن برای پیاده‌روی باشند، به مسیرهایی پر از دست‌انداز، پستی و بلندی‌های غیرمنتظره و موانع آزاردهنده تبدیل شده‌اند. این وضعیت نه تنها عبور و مرور را دشوار می‌کند، بلکه منظر شهری را نیز مخدوش کرده و به چهره شهر لطمه می‌زند.
 

خطرات و مشکلات شهروندان
 

پیامدهای این تصرف پیاده‌روها، فراتر از ایجاد منظره‌ای ناخوشایند است و به طور مستقیم زندگی روزمره و امنیت شهروندان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه بیش از سایرین در معرض خطرات ناشی از این بی‌قانونی قرار دارند.

سالمندان که ممکن است تعادل کمتری داشته باشند، افراد دارای معلولیت که نیازمند مسیرهای هموار و بدون مانع هستند، و مادران جوان که با کالسکه کودک خود در ترددند، با چالش‌های جدی روبرو می‌شوند؛ آن‌ها مجبورند برای عبور از این مسیرهای مسدود شده به حاشیه خیابان‌ها و یا حتی به سطح سواره‌رو پناه ببرند، که این خود خطر تصادف را به شدت افزایش می‌دهد.
 

در چنین شرایطی، سلامت جان عابران بیش از هر زمان دیگری به خطر می‌افتد. وقتی پیاده‌رو که فضایی امن و مجزا برای عابران است به مانع تبدیل می‌شود، شهروندان ناگزیر به ورود به منطقه‌ای پرخطر یعنی خیابان می‌شوند.

عبور از میان خودروهایی که با سرعت در حال تردد هستند به ویژه در خیابان‌های پرتردد نیازمند دقت فوق‌العاده‌ای است و کوچکترین اشتباه یا سهل‌انگاری می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد. این وضعیت نقض آشکار حق شهروندی برای داشتن فضایی امن برای تردد و بیانگر بی‌مسئولیتی کسانی است که این شرایط را ایجاد کرده‌اند و کسانی که باید ناظر اجرای قانون باشند و با آن مقابله کنند.

اگرچه معضل تصرف پیاده‌روها در سراسر شهر یاسوج شیوع دارد و کمتر محله‌ای را می‌توان یافت که از این بلا در امان باشد، اما در برخی نقاط به ویژه در مراکز و خیابان‌های اصلی و پرتردد این وضعیت به مراتب حادتر و نگران‌کننده‌تر است. خیابان‌های هجرت و کاشانی که از نقاط شلوغ و پرازدحام شهر محسوب می‌شوند و همچنین مسیرهای منتهی به بازار و مناطق تجاری نمونه‌های بارز این معضل هستند.
 

در این مناطق ازدحام پروژه‌های ساختمانی و همچنین فعالیت گسترده املاکی‌ها و دلالان مسکن، بهانه و فرصتی را برای تصرف پیاده‌روها فراهم آورده است. در این نقاط پیاده‌روها دیگر معنای خود را از دست داده و به بخشی از کارگاه‌های عمرانی یا نمایشگاه‌های موقت املاک تبدیل شده‌اند.

انتقاد از مدیریت شهری
 

با مشاهده این وضعیت بغرنج، نمی‌توان از نقش و مسئولیت مدیریت ضعیف شهرداری در شکل‌گیری و تداوم این معضل چشم‌پوشی کرد. ضعف در نظارت، عدم وجود گشت‌های بازرسی مستمر و مؤثر، و مهم‌تر از همه، عدم برخورد قاطع با متخلفان، به این جریان ناگوار رسمیت بخشیده است.

به نظر می‌رسد عدم اجرای صحیح قانون و وجود خلاء نظارتی، به نوعی مجوز ضمنی برای تداوم این وضعیت اسف‌بار شده است. ساختمان‌سازان و املاکی‌ها با علم به اینکه برخوردی جدی با آن‌ها صورت نخواهد گرفت، به راحتی حقوق شهروندان را پایمال کرده و پیاده‌روها را به قلمرو خود تبدیل کرده‌اند.
 

این مماشات و بی‌عملی مصداق بارز نقض حقوق شهروندی است. شهرداری به عنوان نهادی مسئول حفظ نظم و انضباط شهری و تأمین آسایش و امنیت ساکنان، وظیفه دارد در برابر این تجاوز آشکار به حریم عمومی بایستد و قاطعانه با متخلفان برخورد کند.

لذا، با توجه به ابعاد گسترده این معضل و خطرات جدی که سلامت و امنیت شهروندان را تهدید می‌کند، خواستار اقدام فوری و جدی از سوی شهرداری و دستگاه‌های نظارتی ذیربط هستیم. لازم است با تمام توان و با قاطعیت قانونی، با متخلفان برخورد شود. انباشت مصالح، نصب داربست‌های غیرمجاز، و رها کردن نخاله‌ها در پیاده‌روها باید به طور کامل ممنوع و با واحدهای متخلفی که از این امر سرپیچی می‌کنند، برخورد قانونی لازم صورت گیرد.
 

رفع موانع و بازگرداندن پیاده‌روها به کاربری اصلی خود، یعنی فضایی امن و قابل دسترس برای تمامی شهروندان، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است که نیازمند عزم جدی و اراده‌ای قاطع از سوی مدیران شهری است. یاسوج شایسته شهری امن، زیبا و قانونمند است.

انتهای خبر/