به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «چهارفصل»؛ شهر یاسوج به عنوان مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد، همواره نمادی از طبیعت سرسبز و منابع آبی غنی بوده است. اما در سال‌های اخیر به ویژه در پاییز سال‌جاری (۱۴۰۴)، واقعیت تلخ کم‌آبی و خشکسالی سایه سنگینی بر سر این منطقه افکنده است.

در حالی که شهروندان با قطعی‌های مکرر، طولانی‌مدت و نگران‌کننده آب‌شرب دست و پنجه نرم می‌کنند و سازمان‌های ذی‌ربط پیوسته بر ضرورت صرفه‌جویی تأکید می‌ورزند، مشاهده تصاویر هدررفتن بی‌رویه آب در پارک‌ها و فضای سبز شهری، سئوالات جدی را در اذهان عمومی ایجاد کرده است؛ آیا مدیریت منابع آب در شهر یاسوج دچار یک تناقض آشکار و یک سهل‌انگاری غیرقابل اغماض شده است؟

شرایط بحرانی کم‌آبی در استان کهگیلویه و بویراحمد، علیرغم داشتن سرچشمه‌های بزرگ، متأسفانه در سال‌های اخیر به‌شدت تحت تأثیر نوسانات اقلیمی و کاهش بارش‌ها قرار گرفته است.

میزان بارندگی در پاییز، زمستان و بهار ۱۴۰۳ نسبت به میانگین بلندمدت، کاهش چشمگیری داشته است. این امر منجر به کاهش ذخایر سدها و افت شدید سطح آب‌های زیرزمینی شده است.

سازمان‌های ذی‌ربط مرتباً نسبت به ورود منطقه به فازهای پیشرفته خشکسالی هشدار می‌دهند. این وضعیت، مدیریت منابع آب را از یک وظیفه روزمره به یک وظیفه حیاتی و استراتژیک ارتقا می‌دهد.

بحران آب شرب شهروندان

در مقابل این کمبود آشکار، شهروندان یاسوج هر روز شاهد اعمال محدودیت‌های شدیدتر بر مصرف آب شرب هستند. این محدودیت‌ها شامل: قطعی‌های چند ساعته روزانه، برنامه زمان‌بندی نامنظم و طولانی برای قطع آب در ساعات اوج مصرف است.

همچنین افت محسوس فشار در ساعات وصل‌بودن آب، که استفاده از آن را برای مصارف اولیه دشوار می‌سازد. شهروندان مجبور به خرید تانکرهای آب یا نگهداری حجم زیادی از آب در مخازن شخصی شده‌اند که هزینه‌های مضاعفی را بر خانوارها تحمیل می‌کند.

در چنین شرایطی، هر قطره آبی که به صورت غیرضروری به هدر رود، نه تنها یک اتلاف مالی، بلکه یک نقض آشکار حقوق شهروندی محسوب می‌شود.

مستندسازی هدر رفت آب در پارک‌های شهری

مشاهدات میدانی در هفته‌های اخیر نشان‌دهنده یک رویه تأسف‌بار است که مستقیماً با سیاست‌های صرفه‌جویی در تضاد است.

آبیاری در ساعات اوج گرما و تبخیر

بخش قابل توجهی از هدر رفت، به دلیل زمان‌بندی نامناسب آبیاری اختصاص دارد. در روزهای سرد پاییزی، آبیاری چمن‌ها و فضای سبز اغلب در ساعات اوج تابش خورشید (بین ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر) انجام می‌شود.

این آبیاری بیهوده نه تنها صرفه‌جویی منابع آبی را نقض می‌کند، بلکه به دلیل اشباع بیش از حد خاک، موجب رانش مواد مغذی و آسیب به ریشه‌ها نیز می‌گردد.

استفاده از سیستم‌های آبیاری سنتی و ناکارآمد

بررسی سیستم‌های آبیاری در پارک‌هایی مانند بلوارهای بویراحمد، جهاد و... نشان‌می‌دهد که شهرداری همچنان متکی بر روش‌های قدیمی است.

استفاده از شلنگ‌های بلند یا آبپاش‌های قدیمی که به صورت غرقابی، بخش‌های زیادی از مسیر پیاده‌رو، سنگ‌فرش‌ها و حاشیه‌های غیرمفید را نیز خیس می‌کنند.

در بسیاری از نقاط، پوسیدگی و شکستگی لوله‌های زیرزمینی باعث شده است که آب با فشار بالا از ترکیدگی‌ها به بیرون فوران کرده و در مسیری طولانی به فاضلاب سرازیر شود. این هدررفت‌ها اغلب در ساعات مختلف شبانه روز انجام می‌پذیرد.

آبیاری چمن‌های غیرضروری و گونه‌های نامناسب

در شرایط بحران، تداوم آبیاری بی‌رویه چمن‌های وسیع که نیازمند بیشترین میزان آب هستند، اقدامی غیرمنطقی است. گونه‌های گیاهی زینتی و درختان مقاوم به خشکی که در اقلیم منطقه قابل کشت هستند، باید جایگزین چمن‌های پرمصرف شوند. نادیده گرفتن این اصل، نشان‌دهنده عدم انطباق مدیریت فضای سبز با الزامات اقلیمی موجود است.

اولویت‌بندی نادرست منابع

زمانی‌که آب شرب خانوارها قطع می‌شود، استفاده از منابع آب مشابه (که اغلب در یاسوج از یک سفره زیرزمینی یا شبکه مشترک تأمین می‌شوند) برای آبیاری تزئینی، یک اولویت‌بندی غلط و غیرانسانی است. مدیریت باید بر اساس اصل حفاظت از آب شرب شهری برنامه‌ریزی شود.

سهل‌انگاری در بحران

رفتار مدیریت شهری در قبال آبیاری پارک‌ها در فصل پاییز، زمانی که کم‌آبی به سطح بحران رسیده است، نمی‌تواند صرفاً ناشی از سهواً باشد؛ بلکه حکایت از مدیریت ضعیف منابع، عدم هماهنگی بین بخشی و بی‌توجهی به اولویت‌های اساسی شهر دارد.

انتهای خبر/